modernizacje lokali uzytkowych
Wiadomości budowlane prosto z rynku ! aktualności ze wszystkich branż i regionów - serwis koniunktura na rynku budowlanym - co tydzień news
Raport rok 2021 w budownictwie
Rynek BudowlanyRynek budowlany 2021Raport rok 2021 w budownictwie
RYNEK BUDOWLANY 2021 | KONIUNKTURA | ANALIZY | BILANS FINANSOWY | BRANŻE | REGIONY | HANDEL DETALICZNY | MAŁE i ŚREDNIE FIRMY

Rok 2021 miał być rokiem pożegnania z pandemią i dużego odbicia gospodarczego. Tak przynajmniej kreowali nam na początku roku świetlaną przyszłość analitycy i rządowi piewcy dobrobytu. W pierwszej połowie roku istotnie od samego początku rozpędzone inwestycje strukturalne, samorządowe oraz odbicie na rynku prywatnym po kolejnych lockdown-ach dało taki impuls. Koniunktura w budownictwie była największa dla małych i średnich firm od początku naszych ( niezależnych ) notowań. Tak wysokiej koniunktury jeszcze nie widzieliśmy. Jednak w drugim półroczu kiedy spiętrzenie inwestycji się rozładowało opadł boom budowlany. My zakładaliśmy większy spadek koniunktury niż była w rzeczywistości w drugim półroczu, ale listopad i grudzień należał do najsłabszych miesięcy dla budownictwa w roku 2021. Do tego w drugim półroczu ujawniły się mankamenty polskiej gospodarki: wysoka inflacja, brak ludzi do pracy, wysokie koszty działalności gospodarczej. Do tego kłopoty poniekąd zewnętrzne z dostawami materiałów budowlanych i produktów pochodnych. I bardzo duży problem rosnących cen niektórych materiałów budowlanych. Styropian i niektóre materiały ociepleniowe zdrożały nawet o 80%, a Płyty OSB niezbędne w budownictwie nawet o 100%. Wysoki wzrost cen dotyczył także materiałów gipsowych G-K, dekarskich czy instalacyjnych. To wszystko działało jak hamulec rynkowy i powodowało frustracje samych firm budowlanych. Na wielu inwestycjach trudno było oszacować ( wycenić ) prawidłowo inwestycje nawet w krótkim 1 miesięcznym terminie. Sporo naszych firm pracujących na dużych budowach omal nie "popłynęło" lub musiało się wycofać z budowy. Także na prywatnym rynku nie wszystko co się opłacało wykonać przed rozpoczęciem robót było prawdą. Do tego złe sygnały płynące z NBP narażały firmy na błędne decyzje finansowe ( kredyty w warunkach rosnącej inflacji ) i rządu - brak transz UE z programu odbudowy i zręby "Nowego Ładu" czyli nowego systemu podatkowego na 2022 rok, który wprowadził w konsternacje nie tylko firmy ale i księgowych. Tak się działa jeśli chce się wyhamować gospodarkę, a nie dać jej nowy impuls. Do tego pandemia jak z nami była tak jest. W Polsce umierają ludzie jak muchy ( jak mówili górnicy w latach 80-tych ) i nikt z tym nic nie robi. Stan służby zdrowia jest fatalny, kto miał kogokolwiek w szpitalu ten wie. A programy naprawcze polegają na dorzuceniu pieniędzy lekarzom, żeby nie odeszli od łóżek. Kryzys zdrowotny będzie kluczowym jeśli chce się w najbliższych czasach poprawić dobrobyt Polaków. To co jest teraz ze służbą zdrowia to nasza największa tragedia...

Koniunktura w budownictwie 2021 rok


Histogram
Od początku roku do marca występował wysoki poziom koniunktury choć w okresach ataku zimy ( pierwsze od kilku lat ) były spore przestoje. W kwietniu pomimo rozpoczętego ostatniego w 2021 roku lockdown-u ruszył rynek prywatny, rozpoczęły się nowe odkładane inwestycje. Sygnały rządowe były takie: inflacja jest niska, pieniędzy w budżecie jest dużo, budujmy, bogaćmy się. Tak też się stało w pierwszym półroczu. W maju koniunktura była tak wysoka, że nawet u nas było niedowierzanie. Ale już w kolejnych miesiącach po zakończeniu inwestycji odkładanych w czasach lockdown-ów - koniunktura zaczęła spadać. Wg naszych danych w sierpniu nowych inwestycji dla małych i średnich firm już było mniej niż w lutym i marcu. Do tego w połowie września wszyscy już wyraźnie zauważyli inflację w sklepach, a informacje o zablokowaniu środków UE z planu odbudowy wprowadziły spory pesymizm wśród firm i inwestorów. Październik był ostatnim odbiciem rynku w górę w 2021 roku. Ale nie był to już ten rynek który znaliśmy w poprzednich latach. Później to już spadek koniunktury aż do grudnia. W ostatnim miesiącu 2021 roku koniunktura spadła najmocniej od wielu lat. I chociaż nowych inwestycji trochę było to wiele firm i tak się wstrzymywało z ich podejmowaniem przed końcem roku. Powodem była duża niepewność co do nowego systemu podatkowego, oczekiwanie na tarcze antyinflacyjne i przeczekanie trudnego okresu...


dostępność polskich firm dla inwestorów 2021 rok

Rok 2021 był rokiem bardzo nieprzewidywalnym choć z dużym potencjałem inwestycyjnym, jednak ta niepewność rodziła szaleństwa cenowe w wycenach za zlecane usługi ( największy wzrost cen usług na koniec roku w historii ). Niestety firmy goniły także rosnące koszty: koszty pracy ( które jak policzyliśmy nie przeniosły się na wyższe średnie wynagrodzenia robotników budowlanych, wzrosły tylko płace najniższe ), koszty paliw ( najwyższe ceny nominalne ) oraz podrożał sprzęt i narzędzia odnawialne choć tu progres był najmniejszy. Koszt budowy domów prywatnych wzrósł najszybciej od lat, ale pomimo tak wysokich cen popyt na budowę domów był większy niż w roku 2020. Nie był to jednak rok wielkiego skoku jak zakładali analitycy bo wiele domów i mieszkań budowano jako lokatę kapitału przez zamożne osoby i instytucje na wynajem. Zwłaszcza pierwsze półrocze było dla inwestorów lokatą kapitału w nieruchomości. Przyczyną były ekstremalnie niskie stopy procentowe i odpływ środków z lokat. I po drugie atrakcyjność tak szybkiego wzrostu cen nieruchomości dla obcego kapitału. Pojawiły się nawet zagraniczne fundusze kupujące całe nowe osiedla bloków czy domów. Tak to był boom dla najbogatszych...

Branże budowlane
Tabela przedstawia branże na które w 2021 roku występował największy popyt na rynku ( udział podany jest w procentach ).

Udział branż budowlanych w rynku w 2021 roku

Tu wyraźnie widać, że w 2021 roku branża wykończeniowa odgrywała kluczową rolę w budownictwie 17,5% udział w rynku ( to udział podobny jak w rok wcześniej ). Duże znaczenie dla rynku miały także branże instalacyjna wod-kan-gaz, murarsko-zbrojarska, dekarska i elewacyjno - ociepleniowa, które razem z wykończeniówką miały 55% udział w rynku. Najmniejszy rynek miała branża tynkarska, w której odpływ inwestorów zmniejszył jej udział w rynku do 3%. Za to spory wzrost udział zanotowała branża stolarki budowlanej ( tu popyt zdecydowanie wzrósł nie tylko na stolarkę otworową , ale także na meble i zabudowy na zamówienie ).

Rynek budowlany w regionach

W czołówce polskich inwestycji budowlanych nadal pozostawały w 2021 roku województwa mazowieckie, małopolskie i śląskie. Natomiast województwo mazowieckie straciło w ciągu tego roku ok 2% udziału w rynku, a małopolskie ok 1%. W tym roku utrzymał się wysoki udział inwestycji w województwie podlaskim ( dużo inwestycji prywatnych z Warszawy oraz infrastrukturalnych publicznych ). Zauważalnie wzrosły inwestycje w województwach kujawsko-pomorskim i warmińsko-mazurskim ( ok 1% większy udział w rynku ). Podobnie w województwie lubuskim i świętokrzyskim. Dla tych ostatnich województw wzrost 1% w rynku mógł oznaczać nawet podwojenie inwestycji zwłaszcza w pierwszym półroczu 2021 roku. Podsumowując to już trzeci rok trwa przesuniecie inwestycji z obszarów będących filarami polskich inwestycji budowlanych mazowieckie, małopolskie, śląskie w kierunku dotychczas słabych inwestycyjnie regionów. A ta oznacza że Polska B powoli dogania Polskę A. To optymistyczny akcent, inwestycje powinny być w Polsce w miarę możliwości zrównoważone...

Mapa udziału inwestycji 2021 rok

Ceny usług budowlanych
Ceny usług budowlanych wzrosły w 2021 roku średnio o 8,8% ( wymiar średnioroczny dla wszystkich miesięcy ), ale patrząc styczeń do grudnia to aż 13,4%. To był największy wzrost cen usług budowlanych w historii naszych notowań. Ceny rosły w tym roku w budownictwie także na zapas, wyprzedzająco bo firmy bały się z powodu rosnących kosztów niedoszacowania inwestycji. Także bardzo szybki wzrost cen materiałów budowlanych ( średnio ok 14% ) dopingował usługi do podnoszenia cen. W rzeczywistości to nie rosnące koszty były tym największym czynnikiem cenotwórczym, a otoczenie budownictwa: brak ludzi do pracy, duży popyt i brak konkurencji, większe koszty operacyjne na budowach, brak materiałów budowlanych i przeciągane terminy odbiorów oraz wyraźnie widoczna inflacja.więcej piszemy na ten temat w podsumowaniu cen usług w 2021 roku

Rynek pracy
W 2021 roku mieliśmy do czynienia z największym rynkiem pracy w budownictwie w historii. Praktycznie od maja mieliśmy tylko 1% bezrobocie w branży. To już nie tylko kto chciał pracować w budownictwie to pracował, ale firmy cierpiały na poważne niedobory robotników budowlanych. Co ciekawe w tym trudnym kadrowo okresie firmy dopiero od września podnosiły wyraźnie płace swoim pracownikom. Wcześniej rosły praktycznie tylko stawki najniższe. Jednak po podsumowaniu roku okazało się że średnia płac robotniczych w budownictwie w 2021 roku nawet spadła o -3%. Nie jest to dużo, ale to oznacza że wypłaszczanie płac w budownictwie trwa i niestety odbija się to na stawkach specjalistycznych. Bo o te najniższe dba rząd. To są złe dane bo branża z tego powodu może tracić ludzi do pracy na rzecz lepiej rozwijających się gałęzi ( np. gospodarka magazynowa i logistyka ).więcej na ten temat w podsumowaniu rynku pracy w 2021 roku

Rentowność firm budowlanych
Średnie marże netto w firmach budowlanych wzrosły w 2021 o +4,9%. Po prostu ceny usług budowlanych rosły szybciej niż koszty działalności. Z drugiej strony to większe marże zwiększają zyski w firm w warunkach kurczących się kadr. Bardzo dobrze zarabiały jednostkowo firmy instalacyjne wod-kan-gaz, tynkarskie, posadzkarskie, dekarskie ( stosowane marże z powodzeniem przekraczały nawet 40% ), ale w tym roku większe zyski zauważyliśmy także w branży wykończeniowej i stolarce budowlanej. Niestety pod koniec roku bardzo spadła opłacalność branży brukarskiej ( bardzo wysokie koszty pracy ), nieco gorzej było także w branży ogrodzeniowej. Jednak wspomniany wzrost średnich marż udzielał się większości branż budowlanych. To pokłosie także wysokiego popytu , braku konkurencji, rozdrobnienia firm budowlanych...

marże netto firm budowlanych 2021 rok

Koszt pracy firmy budowlanej w umowach i kontraktach ( wartość 1 roboczogodziny )
Koszt pracy firm budowlanych w umowach i kontraktach wzrósł w 2021 roku o 2,54 zł czyli o 6,6% r/r To więcej niż w ub roku. Stawka 1 roboczogodziny rozliczeniowej w końcu przekroczyła 40 zł netto. Tu wpływ na cenę 1 roboczogodziny miały przede wszystkim wyższe ceny usług budowlanych. Koszty owszem także rosły, ale przede wszystkim koszty paliw i utrzymania robotników. Na szczęście firmom udawało się kolejny rok utrzymać w ryzach płace robotnicze. W przeciwnym razie koszt pracy firm byłby jeszcze większy...

Koszt jednej roboczogodziny w umowach i kontraktach w 2021 roku

Koszty działalności
Działalność budowlana stała się coraz droższa tylko w niektórych segmentach w tym roku. W 2021 koszty pracy zaczęły rosnąć dopiero pod koniec roku co znacznie tonowało wyższe koszty paliw (aż o 24% ) oraz trzykrotnie szybciej rosnące koszty sprzętu i narzędzi odnawialnych ( wzrost o 9%). Do tych cen doszły wyższe koszty poboczne: badania, bhp, szkolenia, koszty wyposażenia, prąd elektryczny. Średni spadek kosztów wyliczyliśmy w 2021 roku na -0,8%. Można więc powiedzieć , że koszty te specjalnie nie uległy zmianie w tym roku. Ale odbyło się to kosztem uśredniania pensji pracowniczych. Koszt utrzymania pracowników budowlanych należy do kluczowych. I żadne inne koszty nie mają tak dużego wpływu na finanse firm jak koszty pracy. Te są coraz bardziej uśredniane do niższych stawek, a więc coraz rzadziej można usłyszeć o wysokich zarobkach budowlańców. To kierunek bardzo niepokojący...

koszty firm w budownictwie usługowym 2021 rok

Główną barierą utrudniającą działalność firmom budowlanym w 2021 roku były:

Bariery utrudniające działalność firmom budowlanym w 2021 roku

* wyniki ankiet publikowane są w poszczególnych miesiącach

To brak robotników budowlanych był największym problemem firm budowlanych ( 25,6% firm tak uważało ), druga w kolejności barierą były rosnące koszty pracy ( 19,6% firm ) tu trzeba powiedzieć, że te rosnące koszty dotyczyły tylko najniższych płac i odbyły się kosztem tych najwyższych. Jednak jak firmy zatrudniają coraz częściej niewykwalifikowanych ludzi do pracy bo innych nie ma to uciążliwe jest, że muszą za ich prace płacić coraz więcej. Trzecią barierą był brak zleceń ( tu lepiej niż w roku ub bo problem ten podnosiło 17,8% firm ). Za najmniejsza barierą utrudniającą prowadzenie działalności firmy uznały konkurencję ( tylko 6% firm ) - to wskaźnik niemal o połowę niższy niż w ub roku. Natomiast większy problem firmy już widziały w podatkach. Po "Nowym Ładzie" w 2022 roku ten problem będzie pewnie jeszcze większy...

Handel w budownictwie
Detaliczny handel budowlany był zdecydowanie słabszy niż w ub roku. Szczególnie w drugiej połowie roku. Handel odbywał się bardziej hurtowo i bezpośrednio na budowach. To świadczy jednak o niskim poziomie prywatnych inwestycji budowlanych. Na gorszy handel szczególnie narzekali producenci farb i lakierów, ale także ciężkich materiałów budowlanych oraz płytek i wykładzin. Trzeba jednak powiedzieć, że dotyczy to głównie ostatniego kwartału w tym roku. Niestety braki lockdown-ów już tak nie nakręcały majsterkowania i remontów jak w ub roku. Jak widać na naszym wykresie tylko styczeń, maj i sierpień były tymi szczytowe dla handlu detalicznego budowlanego i przyciągnęły najwięcej klientów do sieci marketów. Za to kwiecień ( ostatni lockdown ) i listopad ( zapaść w handlu budowlanym po znacznym wzroście cen ), pokazały że może być znacznie gorzej ze sprzedażą materiałów budowlanych niż przez ostatnie 6 lat...

Handel materiałami budowlanymi 2021 rok


Prognozy na 2022 r.
Niestety w budownictwie rysuje się raczej pesymizm. Ciśnie się na usta maksyma, że "lepiej to już było". Jest kilka nierozwiązanych problemów i nowych, które pojawiły się w 2021 i pojawią się w 2022.

  • Trwająca pandemia, która na razie nie kończy się i spowalnia rozwój gospodarczy.
  • Środki UE z funduszu odbudowy z których Polska nie może skorzystać bo łamie prawo.
  • Wszechobecny brak ludzi do pracy niemal we wszystkich gałęziach gospodarki ( nierozwiązany problem polityki migracyjnej ).
  • Szykowane nowe podatki tzw "Nowy Ład", które na pierwszy teoretyczny ogląd zaszkodzą gospodarce. To czy tak jest okaże się w praktyce w 2022 roku, ale niepewność jest zabójcza dla gospodarki
  • Panująca opinia nie tylko w budownictwie ( przemysł samochodowy ) " lepiej produkować mniej , ale drożej zarobi się to samo". Wygląda to na jakąś zmowę cenową ( tak mówią firmy budowlane ), która może w 2022 roku spowolnić popyt na usługi. Koszty remontów i budowy dochodzą do granic rozsądku.
  • Wzrost stóp procentowych kredytów może odwrócić sposób inwestowania i zmniejszyć wielkość budowy na kredyt.
  • Duży przyrost nieruchomości inwestycyjnych w ostatnich dwóch latach, a zwłaszcza biurowych może przestać odpowiadać obecnej gospodarce.
  • Rysująca się wojna Rosji z Ukrainą może zmniejszyć poziom inwestycji w Polsce

Czy są zatem jakieś optymistyczne punkty. W mniejszości, ale są:

  • Wciąż duży rynek budowlany jeszcze rozpędzony
  • Szansa na środki z odbudowy UE w 2022 roku cały czas jest
  • Rysujący się wzrost popytu na rodzinne domy prywatne. Tu dobry pomysł budowy bez pozwoleń domów do 70m2 na cele mieszkalne, ale także rysująca się krzywa wzrostu inwestycji w domy prywatne do zamieszkania...

_____________________________________________________
sprawdź także: szczegółowe dane w poszczególnych miesiącach
Konkurs Sika FC dla wykonawców
 
Materiały budowlane
 
 
Copyright by ultimadesign.pl
strony internetowe - CD-WEB
Pliki cookie pomagają nam udostępniać nasz serwis. Korzystając z niego, zgadzasz się na użycie plików cookie. Więcej informacji na ten temat w naszej "Polityce Prywatności"
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.Urz. UE L 2016.119.1), dalej RODO, informuję, że: Administratorem zostawionych tu Twoich danych osobowych jest Ultima Design Poznań 61-614 , ul. Umultowska 102a/5 zarządzający systemem Wielkiebudowanie.pl więcej o przetwarzaniu danych RODO OK, rozumiem