We wrześniu tylko 47% było dostępnych dla inwestorów. To jednak więcej niż rok temu gdzie tylko 36% firm miało wolne moce usługowe. Wydaje się że dla inwestorów idą lepsze czasy, ale to tylko pozory bo firmy są coraz mniejsze, mają coraz większe kłopoty kadrowe a tylko rynek inwestycji jest trochę słabszy niż rok temu...

Wrzesień na rynku należał głównie do branży wykończeniowej i instalacyjnej wod-kan-gaz. Branże te miały aż 32% wszystkich zleceń z rynku. Ale trzeba podkreślić że pod koniec miesiąca mocno uaktywniła się także branża ociepleniowo - elewacyjna ( 9% rynku ). W stosunku do ubiegłego miesiąca poza wspomnianymi branżami większy udział w rynku miały także firmy murarsko-zbrojarskie, roboty ziemne i firmy budujące domy prywatne. Niestety nie oznacza to że inwestycji tych było mniej skoro podaż nowych inwestycji spadła w porównaniu do sierpnia prawie o -16%. Najbardziej traciły inwestorów firmy tynkarskie, stolarki budowlanej i brukarskie. W porównaniu do ubiegłego roku. W porównaniu do ubiegłego roku wyraźnie gorszy rynek miały teraz we wrześniu firmy elewacyjno - ociepleniowe, tynkarskie i posadzkarskie. Lepiej za to radzą sobie w tym roku firmy wykończeniowe, instalacyjne wod-kan-gaz. Co ciekawe we wrześniu inwestycje w budowy nowych domów jednorodzinnych były na podobnym poziomie co rok temu. To wynik najlepszy od początku roku gdzie porównania z ub rokiem zawsze wypadały gorzej...

W tym roku wyraźnie rośnie ryzyko działalności firm budowlanych. Nie inaczej było we wrześniu gdzie w stosunku do ubiegłego roku ryzyko wzrosło o kolejne 6%, a w porównaniu do ub roku o 10%. W tej chwili nawet co druga inwestycja może być dla firm budowlanych ryzykowna. Przyczynami są: brak ludzi do pracy, wysokie koszty działalności i ...pogarszający się rynek. Branże takie jak tynkarska czy posadzkarska należą do najbardziej ryzykownych we w wrześniu podobnie jak 10 lat temu. To wysokie koszty pracy, spadek marż i brak specjalistów "niszczy" branże. Firmy tynkarskie i posadzkarskie są coraz mniejsze mają często tylko po jednej brygadzie. Najmniejszym ryzykiem była obarczona we wrześniu branża instalacyjna wod-kan-gaz i wykończeniowa ( wysokie marże, niższe koszty działalności i bardzo duży rynek ). Kłopoty kadrowe występują niemal wszędzie ( we wszystkich branżach ) i do końca roku raczej poprawy nie zobaczymy...

We wrześniu firmy traciły marże netto o -0,6% w stosunku do sierpnia. Marze były także niższe o ok -0,8% od tych w zeszłym roku. Spadły także średnie obroty w firmach budowlanych z wyjątkiem branży instalacyjnej wod-kan-gaz c.o. Branża instalacyjna jest w tym roku w szczycie zamówień i w najlepszej kondycji finansowej w historii. Najgorzej finansowo radziła sobie branża murarsko - zbrojarska ( marże poniżej 20%) i blisko 40% spadek obrotów. Średnio w firmach budowlanych jest lepiej niż w pierwszym półroczu ponieważ nadal są wysokie ceny usług, a koszty pracy chociaż rosną to wolniej niż wiosną. Niepokojące jest jednak to że kondycja finansowa firm budowlanych jednak słabnie. Głównym powodem są wysokie koszty pracy, a bardzo niski wskaźnik podaży ludzi do pracy powoduje, że firmy reagują na rzecz wzrostu płac szybciej niż rynek akceptuje ich ceny usług. Po sezonie w ubiegłych latach w firmach kończyła się presja na płace, a już drugi rok tak się nie dzieje z powodu bardzo niskiego bezrobocia w budownictwie ( wg nas ok 2,8% ) permanentnego braku ludzi do pracy niemal przez cały rok. Tymczasem rynek chociaż wciąż dobry, a dla wielu branż bardzo dobry ma coraz większe opory z akceptacją rosnących cen usług. Dla inwestorów prywatnych budownictwo usługowe już jest po prostu drogie. Obroty w firmach budowlanych we wrześniu spadły o -18,9% od średniorocznych i jest to wynik gorszy niż w ubiegłym roku i w sierpniu. Obroty spadły we wszystkich branżach oprócz instalacyjnej wod-kan-gaz i c.o. tu obroty wzrosły o 10% powyżej średniorocznej. Największy spadek obrotów dotyczy branży tynkarskiej , murarsko-zbrojarskiej i posadzkarskiej. O ile branża murarsko-zbrojarska nie ma w tym roku wielkich sukcesów na polu "przerobu" inwestycji to branża tynkarska i posadzkarska traci obroty na skutek braku ludzi do pracy. Brygady tynkarsko - posadzkarskie są coraz mniejsze i tracąc ludzi tracą możliwości wykonawcze. Co z tego jeśli są wysokie ceny usług w tych branżach jak najwyższe w budownictwie płace uniemożliwiają kumulacje większego kapitału...

Grubo powyżej 30% marże mają we wrześniu firmy instalacyjne wod-kan-gaz ( 54% ), roboty ziemne ( 38% ) i wykończeniowe 36%. To absolutna czołówka najlepiej zarabiających firm w przeliczeniu na jednego zatrudnionego pracownika. Tu jest naprawdę dobrze. Z drugiej strony mamy branże: murarsko zbrojarską ( 19% ), posadzkarską (21% ), elektryczną i brukarską ( ok 22% ), które mają marże niemal o połowę mniejsze , a ich pracownicy zarabiają górne stawki w budownictwie. Niestety ceny usług rosną tu wolniej co prowadzi do tak słabych wyników finansowych. Oczywiście tak wygląda średnia bo sa firmy które radzą sobie lepiej bo potrafią sprzedać inwestorowi "drogą usługę"...

We wrześniu mamy najwyższy koszt 1 roboczogodziny w umowach i kontraktach w historii ( przekroczył 35,12 zł/h pracy firmy netto. Trzeba więc uwzględniać w przyszłych kontraktach rosnące koszty pracy firm budowlanych. Zła kalkulacja i niedoszacowanie może być przyczyną utraty płynności w firmach budowlanych. Kolejne miesiące mogą już sprzyjać stabilizacji po 7 miesiącach rosnących kosztów pracy firm...

26,19 zł netto to najwyższy średnie koszty działalności firmy budowlanej po 89 roku. Tak drogo jeszcze nie było, bo nie było tak wysokich płac w budownictwie. Także koszty paliw wracają na niechlubną ścieżkę ponad 5 zł za litr. Analitycy straszą, że ceny paliw mogą szybko ociągnąć nawet 6 zł zwłaszcza jak wejdzie "pisowska" opłata emisyjna jako dodatek do cen paliw. Wysoki koszt przeliczony na jednego zatrudnionego pracownika tylko zwiększa ryzyko działalności, które już dotyczy co drugiej inwestycji realizowanej przez firmę budowlaną...

W regionach gdzie płyną strumienie finansowe z dotacji UE tam koniunktura wyraźnie rośnie. We wrześniu takim województwem było zachodniopomorskie, a wcześniej podkarpackie. Tzw żelazne lokomotywy budowlane jakim są województwa mazowieckie, małopolskie, śląskie, dolnośląskie i wielkopolskie już nie są takie mocne. Ich miejsce próbują zająć napędzane inwestycjami województwa pomorskie czy w/w podkarpackie i zachodniopomorskie. Czy manewr wyrównywania szans między regionami powiedzie się rządzącym zobaczymy. Inwestycji prywatnych jest mniej niż w ubiegłym roku, a to inny rynek. Rozwijające się inwestycje publiczne nie są dla wszystkich firm budowlanych. Mniejszym może więc rosnąć konkurencja. We wrześniu wyraźnie więcej było inwestycji w województwach mazowieckim, dolnośląskim, podkarpackim i kujawsko-pomorskim. Wyraźnie mniej nowych inwestycji było we wrześniu w województwach świętokrzyskim, śląskim, lubelskim i wielkopolskim. Bardzo dużą przewagę nowych inwestycji uzyskało województwo mazowieckie 21,3% to prawie jeszcze raz tyle ile uzyskało województwo śląskie ( drugie w w kolejności 12,6% ). Dysproporcje więc rosną, ale są wyraźnie faworyzowane województwa podkarpackie, zachodniopomorskie czy warmińsko-mazurskie które nigdy wcześniej nie miały takiej pozycji na rynku...

Handel budowlany znów rośnie i był lepszy niż w sierpniu. Niestety cały czas brakuje takiej liczby klientów prywatnych w sieciach budowlanych jak przez ostatnie 3 lata. W stosunku do ubiegłego roku klientów było aż o 25% mniej niż rok temu, ale kolejne dwa miesiące powinny zmniejszyć ten dystans. Możliwy jest więc dalszy wzrost frekwencji w marketach budowlanych. W porównaniu do ubiegłego roku wyraźnie spadło zainteresowanie klientów płytkami i wykładzinami, art elektrycznymi i instalacyjno -sanitarnymi. Więcej klientów odwiedziło za to działy budowlane oraz farb i lakierów. W porównaniu do ub miesiąca we wrześniu spadło zainteresowanie artykułami ogrodowymi ( to naturalne ), drewnem i art. meblowymi, płytkami i wykładzinami oraz instalacyjno - sanitarnymi. Czyżby rynek instalacyjny wod-kan-gaz miał się pogorszyć ( usługi na to nie wskazują ). Mocno wzrosło we wrześniu zainteresowanie narzędziami i sprzętem budowlanym co świadczy o rosnącym rynku usług także na inwestycjach publicznych...