Spadek koniunktury od maja br jest niewielki, ale systematycznie ta koniunktura obniża się. Firmy twierdzą, że to także z powodu wakacyjnych urlopów i pewnie w jakimś stopniu mają rację. Trzeba jednak wiedzieć że okres późnej wiosny ( największego piku ) był znacznie słabszy niż oczekiwali analitycy i dlatego teraz nie ma jakiegoś dużego spadku koniunktury. Jednak od początku roku, a właściwie od końca stycznia zamówienia dla małych i średnich firm są bardzo małe. To wszystko pomimo wycofania się z rynku w ostatnich dwóch latach nawet 20% firm i bardzo ograniczonych kadrowo załóg. My zakładaliśmy spadek koniunktury w tym roku o kolejne -30%, czyli o tyle będzie mniej zamówień do firm i powoli zbliżamy się do tego wyniku ( wykres wieloletni na dole strony ). Taką złą koniunkturę odczuwają firmy ze wszystkich regionów, ale jak zwykle jeszcze spory rynek jest w województwach mazowieckim i małopolskim. A także bardzo mały w lubuskim i opolskim choć tu bywało już gorzej. Niestety na tak słabą koniunkturę nakładają się dodatkowe problemy, których w poprzednich kryzysach budowlanych nie było: brak ludzi do pracy i wysokie koszty zatrudnienia. Koszty te niestety coraz częściej wyprzedzają wzrost cen usług ( w lipcu ceny usług wrosły tylko 0,3%, a płace niemal o 1% ) co powoduje problemy z opłacalnością prac. W branżach ociepleniowej, elektrycznej, murarsko-zbrojarskiej czy ogrodzeniowej nawet jak są zlecenia to nie wszystkie prace są opłacalne lub zarobek jest niewielki. Do tego dochodzą opóźnienia płatności choć te w lipcu są już dużo mniejsze niż były w czerwcu. Bardzo słaby był handel budowlany w lipcu co źle wróży zamówieniom prywatnym na usługi w sierpniu. Nie chcemy powiedzieć, że sytuacja w budownictwie jest coraz gorsza, ale to jest prawda. O ile w czerwcu widzieliśmy światełko w tunelu bo od dwóch miesięcy było więcej zamówień na domy prywatne niż w ub roku to w lipcu te zamówienia wyraźnie przygasły. Można więc spychać odpowiedzialność a spadki zamówień na rynku na wakacje, urlopy, upały, ale tego odrobić się nie da. Bo nawet jak wzrośnie koniunktura po wakacjach to na pewno nie pokryje obecnych strat. W czasie takiej bessy trudno tez o duży wzrost na rynku...

Do 44% wzrosła podaż firm na rynku, a to już jest więcej niż w ub miesiącu. Część małych firm już powróciła z wakacji i podaż rośnie, ale zamówienia niestety jeszcze w lipcu spadły. W sierpniu możliwy jest dalszy wzrost aktywnych firm. Sytuacja jest jednak dla inwestorów nieco gorsza niż w ub roku gdzie otwartych na zlecenia było w tym czasie aż 70% firm. To jednak nie jest tak korzystna sytuacja dla firm jak w czasie boom-u budowlanego gdzie do dyspozycji inwestorów w najbliższym czasie było tylko 30% firm. Kolejne miesiące będą poprawiać podaż firm dla potencjalnych inwestorów. To dobry czas dla zaplanowanych budów i remontów...

Ryzyko działalności budowlanej nadal bardzo wysokie. Są także dane które je pogarszają: coraz wyższe koszty pracy, słabnący rynek inwestycji, brak ludzi do pracy. Najmniej ryzykowna jest w lipcu działalność w branży wykończeniowej, a  najbardziej ryzykowna w branży elektrycznej i ociepleniowej tu duży wpływ mają koszty pracy. Duże ryzyko towarzyszy branży budowlanej niemal od zawsze, ale na poziomie 50% tylko w kryzysach.

Spadek marż i obrotów coraz większy


Tylko nieliczne branże są jeszcze wysoko rentowne w budownictwie


Duży spadek obrotów w branży elektrycznej i posadzkarskiej

więcej: próba, zakres, sposób działania

Lipiec to kolejny miesiąc spadku rentowności prac budowlanych chociaż pod koniec miesiąca ten kierunek nieco wyhamował. Średnie marże w firmach budowlanych są 1,1% wyższe niż 10 lat temu, a więc siłą rzeczy firmom brakuje już środków na jakąkolwiek stabilizację. Owszem są jeszcze branże, których w praca nadal bardzo się opłaca to: instalacyjna wod-kan-gaz, tynkarska, posadzkarska, roboty ziemne czy dekarska. Tu marże netto nadal oscylują od 35% nawet do 50%. Ale większość pozostałych branż to marże z trudem osiągające 30% a w branżach: elektrycznej, ogrodzeniowej, ociepleniowej czy murarskiej grubo poniżej tego standardu. To pokazuje, że budownictwo usługowe jako całość znalazło się na granicy swojej opłacalności. Na obrotach także trudno zarobić jeśli firmy mają ograniczone załogi ( brak ludzi do pracy ), a spadek wynosił w lipcu prawie -45% poniżej średniorocznej. To już jest nie tylko kryzys zamówień, aktywności rynku inwestycji, ale także duża degradacja finansowa firm budowlanych.Oczywiście przyczyną jest jednak rynek zamówień, który jest najniższy w sezonie od co najmniej 10 lat. Firmy nie mogą bronić się przed rosnącymi kosztami bo nie ma ludzi do pracy, a rząd wspiera wzrost płac dla pracowników o mniej kluczowym znaczeniu. Koszt pracy jest najważniejszym kosztem w firmach budowlanych. W tej sytuacji firmy spłaszczają wynagrodzenia co odbija się na atrakcyjności płac dla specjalistów. Jest to wiec zupełnie inna sytuacja niż w poprzednim kryzysie. Tu nie ma na kogo zrzucić jego ciężaru. Firmy będą więc się zamykać dopóki ta sytuacja się nie poprawi. Do tego potrzebny jest wzrost inwestycji budowlanych i przejrzysta dobra polityka dla migrantów zarobkowych...

Średnie obroty w firmach budowlanych pogorszyły się w lipcu i spadły o kolejne -7% poniżej średniorocznej. Firmy "robią" tylko nieco więcej niż połowa średnich obrotów z roku. Ale znacznie gorzej jest w branży elektrycznej, posadzkarskiej czy elewacyjno-ociepleniowej tu obroty spadły nawet do -60% tego co firmy robiły jeszcze rok temu. Tylko -20% straty mają za to firmy dekarskie tu pomagają także nawałnice pogodowe i konieczność prac interwencyjnych. Dobrych wiadomości dla finansów firm na razie więc nie ma. Od września sytuacja finansowa firm powinna się jednak stabilizować, a w kadrach zaczną się zwolnienia...

Poza wspomnianą czołówką dobrze wycenianych branż w których marże są jeszcze bardzo wysokie wciąż trudna sytuacja jest w branżach: elektrycznej i ociepleniowej ( marże od 12% do 18% ) są po prostu za niskie żeby utrzymać kilkuosobową załogę, a przynajmniej realizowane inwestycje muszą przebiegać zgodnie z planem i w dobrej jakości. Tu niestety jedno z drugi zazwyczaj nie zagra i są straty. We wrześniu rozpocznie się szczyt sezonu na docieplenia, ale jak to z ostatnimi sezonami bywa, może on po prostu nie wystąpić. Inwestorzy nie mając dostępu do tanich kredytów znacznie ograniczyli zamówienia...

Wiadomości regionalne usługi

Zdecydowanie w lipcu największy rynek budowlany był województwie mazowieckim i małopolskim razem blisko 1/3 wszystkich nowych zamówień. To oznacza także porażająco niski poziom nowych zamówień w pozostałych województwach. Jednak największy spadek koniunktury wystąpił w lipcu w województwach: śląskim, lubuskim i kujawsko-pomorskim ( nawet -20% poniżej średniej w tym roku ). Za to wyraźnie poprawiała się koniunktura w województwach zazwyczaj dość mało aktywnych inwestycyjnie np. opolskim, świętokrzyskim, ale także zachodniopomorskim. Jak widać reguły nie ma, ale lepiej sobie radzą województwa, które miały niski poziom inwestycji, tak jak mówią firmy z powodu lepszego finansowania gminnych i miejskich inwestycji. To jest głównie wschód Polski, ale także zazwyczaj słabe województwa lubuskie, opolskie i świętokrzyskie. Z tego co obserwujemy coś jest na rzeczy. Tera w wakacje spadają zamówienia prywatne najbardziej wysoko inwestycyjnych miastach. Tutaj jednak Warszawa i Kraków trochę temu zaprzecza. Ogólnie koniunktura w lipcu znów trochę spadła poniżej tej  ub miesiąca. W wakacje spodziewaliśmy się jednak większego spadku zamówień...