Początkowo styczeń  wydawał się nie tak stratny dla rynku jak zakładali analitycy jednak w drugiej połowie miesiąca zamówienia zaczęły spadać i jak porównaliśmy ten styczeń do ub roku to zamówień było o -20% mniej niż rok temu. Ale to tylko średnia, którą ciągnęła podobnie jak w ostatnich miesiącach branża wykończeniowa. Słabszy udział za to miała już branża instalacyjna wod-kan-gaz, murarsko-zbrojarska, dekarska. Wyjątek stanowiła branża elewacyjno - ociepleniowa gdzie zamówienia wzrosły, ale jej opłacalność wciąż jest dyskusyjna ( więcej o tym piszemy w dziale BRANŻE BUDOWLANE ). W ogóle największe szanse na przetrwanie obecnego kryzysu mają branże wspomagane przez programy ekologiczne i ochrony energetycznej. Branża wykończeniowa być może dotrwa z dużym rynkiem do wiosennego sezonu, ale potem może już być ostry zjazd jak w innych branżach. Słaby rynek budowlany dotknął także najsilniejsze regiony w Polsce. Pogorszył się wyraźnie udział w rynku województwa mazowieckiego i samej Warszawy, ale jeszcze gorzej było w styczniu w Małopolsce. A to przecież filary regionalne polskiego budownictwa. Najgorzej jednak było w województwie świętokrzyskim gdzie nowych inwestycji zanotowaliśmy tylko 1% ze wszystkich w kraju. Gorsza koniunktura subiektywnie jest zauważalna co roku w styczniu z powodu zakończenia przez firmy inwestycji z ub roku i nerwowych poszukiwań po okresie świątecznym. Inwestycji nowych było jednak więcej niż w grudniu. W tym roku podaż firm na rynku wyniosła aż 91% ( o czym poniżej ), a to oznacza że aż tyle nie miało zamówień na kolejne tygodnie. Taka sytuacja przeciągała się aż do końca miesiąca, a konkurencja wymuszała spadek cen. Ceny usług budowlanych spadły co prawda średnio tylko o -0,5% m/m, ale był to pierwszy spadek cen od lat.  Niestety nie można tego powiedzieć o materiałach budowlanych, sprzęcie i narzędziach gdzie średnio wzrost cen nadal przekraczał 2% m/m. Za to nie pogorszył się zbyt mocno rynek pracy choć widać i tutaj mniejsze potrzeby firm budowlanych. W styczniu wzrosły płace minimalne, a wraz z nimi ubezpieczenia i inne koszty towarzyszące co przy spadających cenach usług spowodowało spadek rentowności prac budowlanych. Spadek opłacalności prac i coraz mniejsze obroty firm wystawiają je na duże ryzyko finansowe. Coraz więcej firm więc zamyka działalność lub mocno ogranicza zatrudnienie. Wielkość upadłości także się powiększa czyli takich firm które są już niewypłacalne. I na koniec najważniejsze nadal budujemy mniej domów prywatnych niż przed rokiem w styczniu. Przedłużenie takiego stanu może przeciągnąć obecny kryzys na kolejny rok 2024 ale z jeszcze gorszym rynkiem niż teraz. Spadek budowy domów prywatnych z reguły zazębia się zakupami nowych mieszkań, a więc tutaj robi się już niezły dramat...

W styczniu aż 91% firm zgłaszało brak zleceń na najbliższe terminy. To układ na rynku charakterystyczny w tym okresie dla bessy i niespotykany już od paru ładnych lat. Tak złe dane jeśli się pojawiały to dopiero w lutym. Czuje się więc, że inwestycji bardzo mało, a jeśli są to nieatrakcyjne lub ryzykowne dla firm budowlanych. Jak pokazuje nasz wykres wieloletni powoli wchodzimy w kryzysowy rynek jak w 2013, ale mamy początek roku więc może być jeszcze gorzej...

Bilans:

Spadek obrotów w firmach o -21,6% poniżej średniej w roku





Na koniec stycznia wyraźnie spadała rentowność prac budowlanych





Znaczny wzrost kosztów prowadzenia działalności budowlanej

więcej: próba, zakres, sposób działania

Koniec stycznia przyniósł znaczny wzrost kosztów w firmach. Po podwyżkach płac minimalnych, przyszedł czas na wyrównanie siatki płac, wyższe ubezpieczenia społeczne, wzrost cen sprzętu i narzędzi oraz ostatnio spory wzrost cen paliw. To wydatnie podniosło koszty w firmach budowlanych co przy stałych cenach usług dało znaczny spadek rentowności prac. Szczególnie w trudnej sytuacji finansowej znajdują się firmy murarskie, zbrojarskie, dociepleniowe i elewacyjne, stolarka budowlana i branża ogrodzeniowa. Tu opłacalność prac budowlanych jest bardzo niska. Jeszcze wysoka opłacalność prac budowlanych występuje w branży tynkarskiej, posadzkarskiej, dekarskiej instalacyjnej wod-kan-gaz oraz robotach ziemnych. Tu marże netto trzymają się nawet 40% i więcej. W innych branżach podobnie jak średnia, rentowność spada. Także obroty w firmach były w styczniu niższe o -21,6% poniżej średniej w roku co jeszcze nie jest tak złą składową danych finansowych. W końcu to jeden z trudniejszych miesięcy w roku. Ogólnie widać z tego jednak że bardzo zła sytuacja finansowa pojawiła się w branży posadzkarskiej, stolarce budowlanej i branży dekarskiej...

Najmniej w styczniu obroty spadły w branży tynkarskiej, elektrycznej, robotach ziemnych i branży wykończeniowej. Co oczywiście nie znaczny że jest dobrze skoro obroty są niższe od 5 do 10% poniżej średniej w roku. Ale nie jest to taka katastrofa jak w branżach wymienionych powyżej gdzie obroty spadły nawet o -35% poniżej tych w roku. Tu jak powiedzieliśmy jest styczeń jeden z gorszych miesięcy w roku więc i tak dane nie są tak bardzo złe...

Bardzo niskie marze w branżach murarskiej, zbrojarskiej, ociepleniowej i elewacyjnej, a także stolarce budowlanej i ogrodzeniowej przy spadku obrotów ( stolarka budowlana ) mogą prowadzić do poważnych zatorów płatniczych i niewypłacalności firm tego typu. Stosunkowo bardzo dobrze jeśli są zlecenia radzą sobie firmy instalacyjne wod-kan-gaz, tynkarskie, posadzkarskie i dekarskie. Tu opłacalność prac budowlanych jest nadal wysoka. Nalęzy spodzieewać się jednak spadku średnich marż w budownictwie. Luty może przynieść kolejny spadek rentowności prac...

W styczniu znacznie wzrosły koszty pracy w firmach budowlanych w tym ubezpieczenia, a także ceny sprzętu i narzędzi +1,5% i ostatnio koszty paliw. Rosną także koszty otoczenia budowlanego, badania, bhp itd. Niestety w kolejnym miesiącu możliwy jest dalszy wzrost wspomnianych kosztów co już plasuje firmy budowlane z najwyższymi kosztami działalności w historii...

Regiony: 2023-01-30

W wielu regionach kraju spadek zamówień budowlanych był bardzo duży szczególnie odczuły to w styczniu województwa: świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie i małopolskie. Tu spadek zamówień był w styczniu nawet większy niż -30% od średniej w roku. Ale w województwach opolskim i łódzkim koniunktura była większa niż w poprzednich miesiącach. To jednak wyjątki, a słabszy rynek dotyczy także województwa mazowieckiego i Warszawy. Udział w rynku budowlanym stołecznego województwa spadł w styczniu do 15% gdzie średnio jest to zazwyczaj 18%. To pokazuje jak rynek usług jest zdegradowany nawet w najsilniejszych regionach. Najgorzej w styczniu wyglądała koniunktura w województwie  ciąż dość słaby udział w rynku jest województwa mazowieckiego, które od zawsze było liderem, ale w styczniu udział w rynku jest nadal w granicach 15% i za bardzo nie poprawia się. Najsłabszą jednak koniunkturę zaobserwowaliśmy w województwie świętokrzyskim gdzie udział w polskim rynku spadł nawet do 1%. Jak na razie widzimy, że ferie pomagają koniunkturze na rynku prywatnym zwłaszcza w pierwszym tygodniu. Tak było w województwie: lubelskim, łódzkim, podkarpackim, pomorskim i śląskim w styczniu...