Raczej nie ma już wątpliwości, że po tak dużym spadku koniunktury w listopadzie budownictwo wchodzi w kryzys inwestycyjny i brak zamówień. Jeszcze tylko branża wykończeniowa i jej 20% udział w rynku jest echem ostatniego boom-u budowlanego. Branże takie jak tynkarska, posadzkarska, ogrodzeniowa już znalazły się w strefie kryzysu nie mówiąc o budującej domy prywatne gdzie spadek zamówień jest tak potężny, że nawet firmy nie pamiętają takiej sytuacji w kryzysie sprzed 10 lat. To nie jest więc koniec, a początek zapaści w budownictwie gdzie jeszcze rynek się skurczy w 2023 roku. Nadchodzący kryzys rodzi także dużą polaryzacji inwestycji miedzy regionami. Jeszcze stosunkowo duży rynek występuje w województwie mazowieckim i wokół Warszawy, ale takie filary regionalne jak województwa małopolskie czy śląskie zanotowały dużo mniejszy udział w rynku nowych inwestycji. Spadek koniunktury przyniósł także duży spadek obrotów w firmach średnio nawet -70% poniżej średniej w roku w listopadzie, ale są także i gorsze wyjątki. Na szczęście realizacje prac jeszcze są w większości branż dość opłacalne, ale co z tego jak nie wystarczającej do normalnego prowadzenia firmy ilości zleceń. Także w naszych ankietach firmy uznały za największa barierę utrudniającą im działalność brak zleceń ( aż 43% ankietowanych ), a w dalszej kolejności zatory płatnicze i wysokie koszty pracownicze. To wszystko pokazuje jak w złą stronę idzie polskie budownictwo...

W najgorszym punkcie w tym roku znalazły się także firmy pod względem zakontraktowanych inwestycji na najbliższe tygodnie. Aż 78% firm jest dostępnych dla inwestorów w kolejnym czasie wykonawczym. To dane najgorsze od 2016 roku kiedy to również w listopadzie wystąpiła taka zapaść. Tyle tylko że wówczas mieliśmy przed sobą kolejną perspektywę UE, nie było wojny, a polska gospodarka i złotówka stały na mocnych nogach. Dzisiaj te wskaźniki mogą być tylko gorsze aż do wiosny...

Ryzyko działalności budowlanej w listopadzie podobnie bardzo wysokie jak rok temu o tej porze oraz jak w ub miesiącu. Najbardziej ryzykowną branżą budowlaną w Polsce jest w tej chwili branża murarsko - zbrojarska, ale także brukarska i instalacyjna. Wszystkie są zagrożone dużą utratą rynku, ale przede wszystkim perturbacjami kadrowymi, w tym rosnącymi kosztami pracy, a w przypadku branży murarskiej także niską rentownością prac i utrata płynności finansowej. Najmniej ryzykowne są branże tynkarska, posadzkarska i elektryczna głównie ze względu na mniejsze kłopoty kadrowe, większą rentowność ale także stosunkowo niskie obciążenia kosztów w stosunku do innych branż. Trzeba jednak jasno powiedzieć, że ponad 40% ryzyko w budownictwie oznacza nawet co drugą nieudaną inwestycje budowlaną dla firm...

Bilans:

Spadek obrotów o -24% w firmach budowlanych





Firmy bronią jeszcze wysokich marż w budownictwie





Pierwszy w tym roku spadek 1 roboczogodziny za prace niemetryczne

więcej: próba, zakres, sposób działania

Gdyby patrzeć w listopadzie na rentowność prac budowlanych to można przyjąć wniosek, że budownictwo jest w dobrej kondycji, a przynajmniej w niektórych branżach. Średnia marż wzrosła w tym miesiącu bo firmy dość poważnie ograniczyły wzrost płac. Ale nie ma robót budowlanych i zleceń w budownictwie jest coraz mniej. To powoduje bardzo duży spadek obrotów w firmach średnio nawet poniżej -70% od średniej w roku. To już można nazwać kryzysem, bo przy takim spadku obrotów firmy budowlane będą się zamykać i wpadać w tarapaty finansowe. Z resztą w tym miesiącu zatory płatnicze stanowiły drugą w kolejności (największą po braku zamówień barierę dla działalności ). Tak stan wpłynie za chwilę na wzrost konkurencji na rynku i poważną walkę cenową w branży. A wystarczy, że ceny usług budowlanych się zatrzymają to "wykute" w mozolny sposób marże także się posypią. Idziemy więc w kryzys...

Największy spadek obrotów mieliśmy w listopadzie w branżach: murarsko-zbrojarskiej, instalacyjnej i ogrodzeniowej. A tylko w branży brukarskiej możemy mówić o najmniejszym spadku obrotów w stosunku do średniej w roku ok -57%. A więc bez wyjątku obecny krach dotyka wszystkich, a w grudniu poprawy się nie spodziewamy...

Marże netto, a więc także rentowność prac to jedyny wskaźnik którym jeszcze firmy mogą się poszczycić w budownictwie. Jednak nie we wszystkich branżach wygląda to tak optymistycznie. Branża murarsko - zbrojarska czy elewacyjno - ociepeniowa z taką rentownością może funkcjonować tylko wśród dużych lub mikro firm. Te pierwsze zarobią na samy m obrocie przy tak małej marży, a te drugie na szarej strefie. Dla średnich firm w tych branżach nie ma opłacalności. Niemal wszystkie firmy średnie tego typu są w tarapatach finansowych. Zabijają je koszty rusztowań, koszty pracy i słaby rynek. Za to wa branżach instalacyjnej, tynkarskiej czy posadzkarskiej są " tłuste" dobre marże, ale trzeba mieć roboty. Z tym jest jednak coraz gorzej zwłaszcza w tynkach sytuacja na koniec listopada się znacznie pogorszyła. W kolejnych miesiącach przy takim kryzysie w budownictwie nie sądzimy by udało się utrzymać obecną średnią rentowność prac budowlanych...

Niższe koszty działalności budowlanej wynikają przede wszystkim z niższych kosztów pracy. Tu firmy firmy wyraźnie ograniczyły wzrost płac a w wielu branżach proponowane wynagrodzenia spadły. Do tego utrzymują się na w miarę stabilnym poziomie koszty paliw, a sprzęt i narzędzia rosły w tempie niewiele przekraczającym 1,5% m/m. To są mniejsze wskaźniki niż na początku jesieni. Oczywiście w warunkach inflacji dużej redukcji kosztów nie da się zrobić w firmach, a nawet jeśli to na krótką metę. Wg nas pod koniec stycznia koszty w firmach gwałtownie wzrosną na skutek wyższych płac minimalnych, wyższego Vat-u w paliwach czy ogólnych podwyżek otoczenia budowlanego...

• Województwo mazowieckie silne wobec regionów jak w kryzysie

• Duży spadek inwestycji w filarach regionalnych polskiego budownictwa

• Zapaść budowlana w województwach lubuskim i świętokrzyskim
  

Wiadomości regionalne usługi

Tylko w województwach wielkopolskim i lubelskim możemy mówić o nieco lepszym rynku niż w ub miesiącu. W pozostałych regionach na ogół spadek inwestycji, ale w województwach: małopolskim, podlaskim, pomorskim, czy świętokrzyskim to już bardzo duży spadek zamówień. W ogóle w tzw filarach regionalnych polskiego budownictwa: mazowieckie, małopolskie, śląskie, wielkopolskie czy dolnośląskie fajerwerków nie ma. Aż trzy pierwsze z nich miały sporą starte ilościową inwestycji. Co prawda województwo mazowieckie odstaje bardziej od pozostałych województw in plus, ale to pokazuje jak duża strata dotyczy pozostałej części kraju. W kryzysach budowlanych zawsze stołeczne województwo wyraźnie górowało pod względem ilości inwestycji bo tam zawsze kapitał koncentrował ich najwięcej, ale i tu jest spadek. Za to w województwach: lubuskim i świętokrzyskim listopad to już jest poważna zapaść w budownictwie..