Początkowo wydawało się, że wrzesień podobnie jak dwa wcześniejsze miesiące ma tylko taką "zawiechę" inwestycyjną na początku miesiąca. A w kolejnych tygodniach rynek się poprawi. Tak się jednak nie stało bo słaba koniunktura trwała aż do końca miesiąca. To co przewidywali nasi analitycy na listopad wydarzyło już się we wrześniu. Ale co się dziwić jak gospodarka jest rozchwiana jak nigdy dotąd, a nam Polakom rosną dramatycznie koszty. Rząd łata tylko dziury, a nie są likwidowane przyczyny. Ten rząd już się chyba wypalił bo pomysły są coraz bardziej księżycowe. Ale do rzeczy: tylko w branży elewacyjno-ociepleniowej, instalacyjnej, posadzkarskiej i brukarskiej możemy mówić o poprawie , wzroście nowych inwestycji do średniej w roku. W większości pozostałych branż mamy poważny spadek zamówień i w związku z tym także spadek obrotów w firmach budowlanych. Dodatkowo nasze dane dotyczące zleceń na budowy nowych domów prywatnych ponownie były tak słabe ( porównujemy miesiące w tym roku do ub roku ), że już możemy mówić o krachu większym niż w roku 2013 gdzie zanotowaliśmy najmniejszą liczbę zlecanych do naszych firm budów domów. To już przekłada się na znaczny spadek zamówień w branżach konstrukcyjnych. W dalszej kolejności będą pozostałe branże już za kilka miesięcy. We wrześniu spadły zamówienia także w silnych regionalnych filarach polskiego budownictwa, województwa: mazowieckie, małopolskie, śląskie i wielkopolskie. Te ostatnie bardzo mocny spadek zamówień. Na szczęście duży spadek zamówień przekładał się na cięcia kosztów i dążenie firm do podniesienia rentowności prac. Ceny usług budowlanych znów wzrosły o 1,5% we wrześniu. To oznaczało, że jeśli firma podjęła zlecenie to na ogół mogła zarobić. Marże średnie netto w budownictwie usługowym małych i średnich firm są nadal powyżej 30% co oznacza że jeszcze jest o co się bić. Presja zatrudnienia na rynku pracy dość szybko spada i wrzesień był kolejnym gdzie budownictwo usługowe zmniejszyło potrzeby kadrowe. Niestety rynek pracy jest nadal bardzo nieprzychylny dla firm bo chętnych do pracy było we wrześniu najmniej od początku roku. Niestety brakuje Ukraińców na budowach. Październik na ogół jest zawsze odbiciem po wyczerpującym finansowo wrześniu oby więc przynajmniej nie było już dalszych spadków koniunktury bo na listopad nie ma co liczyć bo to zazwyczaj koniec sezonu budowlanego...

We wrześniu dostępnych firm dla inwestorów było 68% a wiec tylko nieznacznie mniej niż w sierpniu. Zazwyczaj po wakacjach firmy wchodziły w nowe zlecenia i ten odsetek się znacząco zmniejszał. Teraz jest raczej źle jak w okresie zimowym. Firmy realizują bieżące inwestycje, a w kalendarzach na kolejne tygodnie i miesiące pusto. A więc w okresie zimowym możemy mieć wskaźniki sięgające nawet 90% więc będzie to trudna zima nie tylko dla budownictwa..

Na skutek spadku zapotrzebowania na robotników budowlanych, wyhamowania rosnących kosztów firmach budowlanych ryzyko działalności nieznacznie się zmniejszyło. Co nie oznacza, że można odetchnąć w budownictwie. Słaba koniunktura i duży jej spadek we wrześniu dawała znać zwłaszcza branżom murarsko-zbrojarskim, ale także elewacyjno-ociepleniowym ze względu na koszty. Tu ryzyko jest największe. Za to w branży tynkarskiej i posadzkarskiej  wysokie marże, jeszcze dobry rynek i mniejsze kłopoty kadrowe zachęcają pracy choć nie jest łatwo. Ogólnie ryzyko działalności budowlanej jest o ok 8% większe niż w ub roku o tej porze. A to dlatego, że już wówczas rozpoczęło się szaleństwo cenowe na rynkach materiałów, a później także usług...

Bilans:

Duży spadek obrotów w firmach we wrześniu





Stabilizacja kosztów działalności





Nieznaczna poprawa rentowności prac budowlanych

więcej: próba, zakres, sposób działania

Wrzesień upłynął firmom budowlanym pod znakiem spadku obrotów. Obroty spadły we wszystkich branżach budowlanych, ale najbardziej w takich jak: roboty ziemne, stolarka budowlana, bramy i ogrodzenia oraz murarsko-zbrojarska. Tu spadek obrotów we wrześniu średnio wyniósł nawet -60 poniżej średniorocznej. I nawet jeśli bierzemy pod uwagę fakt dużej bazy jeszcze z ub roku ( liczymy 12 miesięcy) to i tak jest to spory spadek w stosunku do ub roku. Lepiej wyglądała sytuacja w branżach: ociepleniowo- elewacyjnej, tynkarskiej, posadzkarskiej czy brukarskiej gdzie mówimy o spadku obrotów o ok -30% poniżej średniej w roku. Za to wyhamował spadek rentowności prac głównie z powodu umiarkowanego wzrostu płac we wrześniu, stabilnych cen paliw, a jedynie koszty energetyczne powoli rosną. Wpływ kosztów energetycznych będzie dopiero lepiej widoczny w firmach jak w listopadzie. Na teraz koszty w firmach wyhamowały i wygląda to lepiej niż w sierpniu. Ważne jest też, że we wrześniu wzrosły znacząco ceny usług budowlanych co poprawia stabilność finansową w firmach. Byle tylko były opłacalne prace do wykonania...

Firmy budowlane we wrześniu zdołały na ogół utrzymać marże, a niektóre nawet je poprawić. Wysoka rentowność prac metryczny występuje nadal w branży instalacyjnej, tynkarskiej, posadzkarskiej, dekarskiej i robót ziemnych. Tu firmom dość trudno "schodzi się" z cen, a w branży instalacyjnej, tynkarskiej i posadzkarskiej ceny nawet wzrosły. Najmniej rentowne metrycznie są branże: murarska, zbrojarska, ociepleniowa i ogrodzeniowa. To jest dobry "interes" albo dla bardzo małych firm ( jedno lub kilku osobowych ), albo bardzo dużych gdzie zarabia się na obrocie...

We wrześniu mieliśmy znów najwyższą stawkę rozliczeniową 1 roboczogodziny w umowach i kontraktach. Wyniosła ona 47,39 zł i wydaje się że to jeszcze nie koniec wzrostu w tym roku. Głównym powodem wzrostu 1 roboczogodziny pracy firm są oczywiście koszty pracy, ale także ostatni wzrost cen usług budowlanych na rynku...

We wrześniu tylko koszty energetyczne za biura, magazyny, warsztaty itd działały na wzrost kosztów w firmach. Koszty pracy, ceny paliw oraz sprzętu i narzędzi były dość stabilne. To przy utracie obrotów bardzo pomagało firmom realizować opłacalne prace. Niestety mamy obawy, że te koszty będą rosły z uwagi na rosnącą inflacje, utratę wartości złotówki oraz nadal spory brak ludzi do pracy..

• Zdecydowany spadek inwestycji w województwach: wielkopolskim i łódzkim
  

• Filary regionalne budownictwa z mniejszą liczbą inwestycji

• Wzrosły inwestycje w woj. kujawsko-pomorskim, pomorskim i świętokrzyskim
  

Wiadomości regionalne usługi

Regionalnie w budownictwie usługowym więcej spadków niż wzrostów. Najbardziej spadły nowe inwestycje w województwach: wielkopolskim i łódzkim ( nawet -25% mniej niż średnia w roku ). Ale zatrważający jest także spadek nowych inwestycji w województwach małopolskim i śląskim ( od-11 do -18% ) i niewielki spadek inwestycji w województwie mazowieckim. A więc wszystkie filary regionalne polskiego budownictwa "leciały" we wrześniu w dół. Optymistycznie za to było w województwach: kujawsko-pomorskim, pomorskim i świętokrzyskim gdzie nowych inwestycji wyraźnie przybyło nawet +25% powyżej średniej w roku. Nie wszędzie więc mamy marsz w kierunku recesji. Jednak Dane za wrzesień są najgorsze od wielu lat w usługach budowlanych. Najwięcej nowych inwestycji było we wrześniu w województwie mazowieckim potem długo nic i w województwie małopolskim i dolnośląskim. Najmniej inwestorzy zgłaszali zamówień w województwie opolskim, a tu już jest problem z pozyskaniem zamówień w wielu lokalnych firmach...

Handel budowlany we wrześniu to kolejna porażka na tle poprzednich lat. Jednak od sierpnia jest widoczny wzrost liczby klientów w sieciach spowodowany głównie powrotem klientów do codziennych spraw po wakacjach. Jak popatrzymy na nasz wykres tylko z tego roku to ilość klientów detalicznych w sieciach w pierwszym półroczy była znacząco wyższa niż jest teraz. A wszystko wskazuje na to, że do końca roku już większych zakupów nie będzie. Jeżeli tak dużo mniej kupujemy materiałów budowlanych, sprzętu i narzędzi to musi to przenieść się na usługi. A te we wrześniu wyglądały równie słabo, a wręcz rekordowo słabo skoro zamówień było najmniej od początku roku. W porównaniu do ub roku zdecydowanie mniej klienci interesowali się artykułami meblowymi i drewnianymi ( duży spadek ) oraz sprzętem i narzędziami. Jednak więcej kupowaliśmy materiałów budowlanych ciężkich oraz farb i lakierów. Może więc rynek budowlany nie będzie wyglądał tak źle. Zakupy materiałów budowlanych są zazwyczaj odzwierciedleniem przyszłych zamówień usług budowlanych zwłaszcza na rynku prywatnym. To jednak jedyny nasz optymizm...